ﺑﺎزرﺳﻲ در ﻛﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬

ﺑﺎزرﺳﻲ در ﻛﺎر ﺳﺎﺧﺖ‬

‫اﻟﻒ ) ﺑﺎزرﺳﻲ درﺣﻴﻦ اﺧﺘﻼط :‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف واﺑﺴﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﺮاﻛﻢ ﻧﻴﺰ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮاي اﺣﻴﺎي‬ ‫زﻣﻴﻨﻬﺎ ﺗﺮاﻛﻢ ودرﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف ﺑﻤﻨﻈﻮر دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻣﻮارد اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي درﺟﺪول‬ ‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ.‬ ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﺟﺮا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻴﻤﺎن وﭘﻤﭗ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪه از ﺟﺪاﻳﻲ داﻧﻪ ﻫﺎ در ﻛﺎرﮔﺎه اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد،‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ درﺷﻜﻞ )6-4( دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد. از ﻣﺎﺳﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﺪه روي ﻧﻮارﻧﻘﺎﻟﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﻬﺎي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻠﺴﻴﻢ و آزﻣﺎﻳﺸﻬﺎي ﻓﺸﺎري ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ.‬

‫ب )  ﺑﺎزرﺳﻲ ﺣﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻣﺼﺎﻟﺢ درﻣﺤﻞ :‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه در زﻳﺮآب ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد، ﺷﻴﺐ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺼﺎﻟﺢ‬ ‫ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻣﺎﺳﻪ رﻳﺰ ﺷﻴﺐ ﻣﻼﻳﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺎ در ﻣﺎﺳﻪ درﺷﺖ داﻧﻪ ﺗﺮ ﺷﻴﺐ آن ﺗﻴﺰﺗﺮ اﺳﺖ. ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻮت ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد، ﺷﻴﺐ ﺣﺎﺻﻞ ﺣﺪود 4:1 ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺷﻴﺐ ﻣﺼﺎﻟﺢ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ روش رﻳﺨﺘﻦ و ﻧﻮع ﺧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﻮرد ﺷﻜﻞ ﭘﺸﺘﻪ در ﻣﺤﻞ، ﻗﺒﻞ از ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. زﻣﺎن‬ ‫رﻳﺨﺘﻦ ﺑﺎ ﺷﻮت، ﺷﻜﻞ ﭘﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻋﻤﻖ آب در ﻣﺤﻴﻂ ﭘﺸﺘﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﻮﻧﺪ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ،‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﻣﻞ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﭘﺸﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﻋﻤﻖ ﺳﻨﺞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫ج( ) ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ آب:‬ ‫ﺑﻤﻈﻮر ﻛﻨﺘﺮل ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻄﻠﻮب آب در ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺮﻛﺮدن، ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺟﺮا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﭘﻮﺷﺶ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪه ازاﻧﺘﺸﺎر آﻟﻮدﮔﻲ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻗﺎﻟﺒﻬﺎي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪه از ﺟﺪاﻳﺶ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه، در ﻣﺤﻞ‬ ‫رﻳﺨﺘﻦ ﺣﻴﻦ اﺟﺮا از ﺟﺪاﻳﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮده  و ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﺧﺎك را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ. در ﻣﻮرد ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از‬ ‫ﻛﺪرﺷﺪن آب، ‪ PH‬آب درﻳﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻨﺜﻲ دارد، درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﻣﺤﻴﻂ اﺟﺮا ‪ PH‬ﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ‪ PH‬وﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ازاﻓﺰاﻳﺶ آن در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر از ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺗﻮان از اﺛﺮ ﺳﻮء روي ﻛﻴﻔﻴﺖ آب وﻛﺪري آن در ﺧﺎرج از ﭘﻮﺷﺶ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد.‬

د ) ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه:‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه وﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪه، آزﻣﺎﻳﺸﺎﺗﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد. ﮔﻤﺎﻧﻪ زﻧﻲ وﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي از ﻣﻘﻄﻊ ﺧﺎك‬ ‫ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه درﺣﻴﻦ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﺪه از ﻛﺎرﮔﺎه اﺧﺘﻼط ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺎزرﺳﻲ ﻗﺮارﮔﻴﺮد.‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ در ﻣﺤﻞ ﻗﺒﻞ ازﺳﺎﺧﺖ‬
‫در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﻫﻴﭻ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ اﺟﺮا در دﺳﺘﺮس ﻧﺒﺎﺷﺪ، اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ درﻣﺤﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد. آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﺎرﮔﺎه اﺧﺘﻼط از ﻗﺒﻞ آﻣﺎده ﺷﺪه، اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺗﺠﻬﻴﺰات وﻣﺮاﺣﻞ اﺣﻴﺎء ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد. درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف ﺑﺮاي اﺧﺘﻼﻃﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﺪ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺑﻌﻼوه‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﻬﺎي درﻣﺤﻞ ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﻣﻨﺎﺳﺐ، روش اﺟﺮا و روﺷﻬﺎي ﺑﺎزرﺳﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻬﺎﻳﻲ از آزﻣﺎﻳﺶ اﺣﻴﺎء‬
‫1 -  ﭘﺮﻛﺮدن ﺑﺎ ﺑﻴﻞ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﻌﻜﻮس:‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﺷﻨﻲ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه )اﻧﺪازه ذرات زﻳﺮ003 ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ( ﺑﺎ 4 درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﺳﺮﺑﺎره ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه و در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺑﻴﻞ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻘﺪارﻋﺪد ‪ SPT‬ﻣﺤﻞ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه درﺷﻜﻞ )6-3( ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ. ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺑﻬﺴﺎزي، ﻋﺪد ‪ SPT‬ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺴﺎزي ﻧﺸﺪه در اﺛﺮ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن‬ ‫ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﺣﺘﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ.‬


‫2 - ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﻮت:‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﻮت در ﻳﻚ ﻣﺨﺰن آب ﺑﺎ ﻋﻤﻖ 01 ﻣﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﻤﻴﺰ ‪ Chiba‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. درﺻﺪ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف در ﺣﺪود 5,7 درﺻﺪ)3‪ (100kgf/m‬و روش اﺧﺘﻼط ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮارﻧﻘﺎﻟﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ.‬ ‫اﺧﺘﻼط واﺟﺮا ﺳﺮﻋﺘﻲ ﺑﺮاﺑﺮ 08 ﺗﺎ 002 ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ درﺳﺎﻋﺖ دارد.‬

‫ﻛﻞ ﻣﻘﺪار ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﺮﺷﺪه 005 ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻘﻄﻊ ﺣﻔﺎري ﺷﺪه ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه درﺷﻜﻞ )6-4( و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻠﻮك‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه درﺷﻜﻞ )6-5( ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه )2‪ 3(kgf/cm‬ﺗﺎ4 راﺑﻌﺪ از 82 روز و‬ ‫)2‪ 6 (kgf/cm‬ﺗﺎ 8 را ﺑﻌﺪ از19 روز ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ.‬


‫ﻧﺘﺎﻳﺞ
‫ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻳﻜﻲ از روﺷﻬﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ وﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫در روش ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ، اﺧﺘﻼط ﻣﻮاد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن درﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫در روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط، ﻣﻘﺪارﻛﻤﻲ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه وﻳﻚ ﻣﺎده ﻣﻀﺎف ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي در داﺧﻞ ﺳﺎزه ﻣﺤﻔﻈﻪ‬ ‫اي ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺪون رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ودرﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪه اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.‬ ‫اﺻﻮل اﻳﻦ روش، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﺠﺎد رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻴﻦ ذرات ﺧﺎك از ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ازﻣﺎده اي ﺗﺜﺒﻴﺖ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮدن روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط، اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﻗﺒﻞ وﺑﻌﺪ از ﺑﻬﺴﺎزي ﺿﺮوري اﺳﺖ.‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاي اﻳﻦ روش ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﻮﻧﺪه ، اﺧﺘﻼط ﺳﻴﻤﺎن ، اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﻮاد ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪه از‬ ‫ﺟﺪاﻳﺶ، اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه وﭘﺮﻛﺮدن ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ.‬ ‫روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي اﺧﺘﻼط ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: روش ﻣﺨﻠﻮط ﻧﻮارﻧﻘﺎﻟﻪ – اﺳﺘﻔﺎده از اﺧﺘﻼط ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ- روش ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺳﻨﮕﻴﻦ.‬ ‫روﺷﻬﺎي ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ در ﻣﺤﻞ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: روش ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪن ، روش ﺷﻮت و روش ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﻮاع‬ ‫ﺑﺎرﺟﻬﺎي ﺗﻪ ﺑﺎز.‬ ‫روش ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪن وروش ﺷﻮت، روﺷﻬﺎي ﻣﺘﺪاوﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎ ﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫ﺑﺎزرﺳﻴﻬﺎﻳﻲ درﺣﻴﻦ ﺳﺎﺧﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:‬
‫ﺑﺎزرﺳﻲ درﺣﻴﻦ اﺧﺘﻼط
ﺑﺎزرﺳﻲ ﺣﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻣﺼﺎﻟﺢ در ﻣﺤﻞ
 ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻔﻴﺖ آب
 ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي‬ ‫ﺷﺪه.‬

روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن‬

روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ:‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛﻪ درﻓﺼﻞ ﺳﻮم ذﻛﺮﺷﺪ، ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻳﻜﻲ از روﺷﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ وﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در روش ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ ﺑﺎ اﺧﺘﻼط ﻣﻮاد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن درﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي‬ ‫وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي ﺧﺎك ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫در روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط، ﻣﻘﺪارﻛﻤﻲ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه وﻳﻚ ﻣﺎده ﻣﻀﺎف ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي وﭘﺸﺘﻪ رﻳﺰي در داﺧﻞ‬ ‫ﺳﺎزه اي ﻣﺤﻔﻈﻪ اي ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺪون رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻌﺪ ازﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺪﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺷﺪه ودرﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪه اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.‬

‫اﺻﻮل و ﻛﺎرﺑﺮد روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط‬
‫اﺻﻮل اﻳﻦ روش ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﺠﺎد رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻴﻦ ذرات ﺧﺎك ازﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺎده اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ‪ Tf‬ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮﻣﻌﻴﺎر ﻣﻮﻫﺮ- ﻛﻮﻟﻤﺐ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:‬
‫‪Tf = c +(σ-u) TgQ‬‬

‫ﮐﻪ درﺁن:‬ ‫‪ : C‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬ ‫‪ : Q‬زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ‬ ‫‪ : σ‬ﺗﻨﺶ ﻋﻤﻮدي ﻛﻞ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬ ‫‪ : U‬ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي اﺿﺎﻓﻲ ، ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬

‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي، 0= ‪ c‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه درزﻟﺰﻟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ‪=u‬‬  ‫‪ σ‬ﺷﻮد، رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده وﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد. زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ c‬ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮﺷﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪارﺻﻔﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ ورواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ‪ σ =u‬ﺷﻮد. ﺑﻌﻼوه ﺗﺮاﻛﻢ ﺣﺠﻤﻲ اﺳﻜﻠﺖ ﺧﺎك‬ ‫)اﺗﺴﺎع ﻣﻨﻔﻲ( ﺗﺎ ﺣﺪي ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻓﺰاﻳﺶ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد.‬ ‫دراﻳﻦ روش ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎﺳﻪ اي ﻛﻪ در اﺟﺮاي ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﺑﺮاي اﺣﻴﺎء اراﺿﻲ ﻧﻬﺸﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺑﻌﺪ از ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎده ﺟﺪﻳﺪي‬ ‫ﺑﻬﺴﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺤﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻗﺮارﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد. درﻧﺘﻴﺠﻪ، اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻏﻠﺐ ﺳﺎﺧﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﺣﻴﺎء ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺼﻮرت ﻣﺘﺪاول ﻛﻪ درآﻧﻬﺎ ازﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎﺳﻪ اي ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻓﺮآﻳﻨﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، اﻋﻤﺎل ﮔﺮدد.‬ ‫از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ روش اﺟﺮا وﺧﻮاص ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ازﻟﺤﺎظ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، روش ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﻄﻮر آزﻣﺎﻳﺸﻲ وداﺷﺘﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺮا اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط‬
‫ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺰﻳﺖ اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
 ‫1- ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﻧﻴﺴﺖ. دوره ﻛﺎري ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪه‬ ‫وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎري ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ.
 ‫2- ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻮارﻧﻘﺎﻟﻪ، ﺷﻮت ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺑﺎرج ورﻳﺨﺘﻦ درﻋﻤﻖ ﺑﺮاي اﺟﺮا درﻣﺤﻞ‬ ‫ﻫﺎي آﺑﻲ ﻋﻤﻴﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد.‬
‫3- ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎك ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻮد.‬
‫4- ﺑﺮاي ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت وﻣﺨﺎزن ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺣﺘﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
‫5- ﻋﻼوه ﺑﺮﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ، ﻣﻲ ﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎرداﺷﺖ ﻛﻪ اﺛﺮﻓﺸﺎرﺟﺎﻧﺒﻲ ﺧﺎك ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ودرﻧﺘﻴﺠﻪ اﺑﻌﺎد ﺳﺎزه در‬ ‫ﻣﻌﺮض ﻓﺸﺎر ﺧﺎك ﻣﺜﻞ دﻳﻮار ﺳﺎﺣﻠﻲ ﭘﺮده ﺳﭙﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ.‬
‫6- ﻫﻴﭻ اﺛﺮ ﺳﻮﺋﻲ ﺑﺮﭘﺮده ﺳﭙﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك ﭘﺸﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ، وﺟﻮد ﻧﺪارد.‬
‫7- از ﻻﻳﺮوﺑﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫درﻋﻴﻦ ﺣﺎل اﻳﻦ روش ﻣﻌﺎﻳﺐ زﻳﺮرا دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:‬
‫1- ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﻄﻊ ﺧﺎك ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه واﺑﺴﺘﮕﻲ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺳﻪ وﻣﺮاﺣﻞ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ دارد.
‫2- ﺑﺎ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻘﺪاري ﻫﺰﻳﻨﻪ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد.
‫3- ﺑﺎﻳﺪ اﺛﺮات وﻣﺸﻜﻼت زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻈﻴﺮ اﻳﻦ روش ﺑﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ آﺑﻬﺎي ﻣﺤﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد.‬
‫4- اﺳﺘﻔﺎده ازاﻳﻦ روش ﺑﻪ ﺣﻔﺎري ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺧﺎك و زﻣﻴﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه، ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫اﻳﻦ روش از روﺷﻬﺎي ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي ﻣﺘﺪاول در ﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻌﺪ از اﺣﻴﺎء ﺑﻪ ﺧﺎك اراﺻﻲ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد،‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. دراﻳﻦ روش رﻓﺘﺎر ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪه در ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ اﺣﻴﺎء ﻣﻲ ﺷﻮد، ازﻧﻈﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻲ وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ازﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻬﺴﺎزي ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺣﻴﺎء ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ، ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﻧﻮاﺣﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺣﻴﺎء ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﻴﺎء ﺷﻮد‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه در ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﺧﺎك وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﺠﺎد ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي وﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ازرواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد وﻧﻮع ﺳﺎزه اي ﻛﻪ درآﻧﺠﺎ اﺣﺪاث ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮد.‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺮاﺣﻲ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﺰﻳﻨﻪ اﺟﺮاﻳﻲ آن ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد. ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﺑﻬﺴﺎزي ﺧﺎك واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻣﻌﻤﻮﻻ درﺻﺪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﻣﻀﺎف ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ ودرﺻﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ، اﺟﺮاﻳﻲ واﻗﺘﺼﺎدي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﺎك‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮدن اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه، اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﻗﺒﻞ‬ ‫وﺑﻌﺪ از ﺑﻬﺴﺎزي ﺿﺮوري اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻘﺪارﻋﺪد ‪ SPT‬ﺑﺮاي ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻤﻨﻈﻮر اراﺋﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻃﺮح ﻣﻨﺎﺳﺐ، ارزﻳﺎﺑﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ، ﺗﺮاﻛﻢ، درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف وﻓﻬﻢ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه‬ ‫وﺑﻬﺴﺎزي ﻧﺸﺪه از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ آن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ.‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺷﻜﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﻟﺬا ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻋﺪم اﻳﺠﺎد ﺗﺮك در ﻣﺼﺎﻟﺢ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده ﺑﺎﺷﺪ. ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ در ﻣﺤﻞ وﻧﻬﺸﺘﻪ ﺷﺪن آن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر آزﻣﺎﻳﺸﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﺮﻋﺖ اﻣﻮاج اﻻﺳﺘﻴﻚ، آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﻔﻮذ اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ (SPT‬وآزﻣﺎﻳﺶ ﻓﺸﺎري ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه روي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد.‬