ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي روﺷﻬﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ

ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي روﺷﻬﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ

‫اﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﻬﺸﺘﻪ ﻣﺎﺳﻪ اي اﺷﺒﺎع ﺗﺤﺖ ارﺗﻌﺎش ﻗﺮار ﮔﻴﺮد، ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺗﺮاﻛﻢ وﻛﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. دراﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﮔﺮ‬ ‫اﻣﻜﺎن زﻫﻜﺸﻲ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺸﺎرآب ﺣﻔﺮه اي ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. اﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ارﺗﻌﺎش ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ، ﻓﺸﺎر آب ﺣﻔﺮه‬ ‫اي در ﻧﻬﺸﺘﻪ ﻣﺎﺳﻪ اي اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺪار آن ﻣﺴﺎوي ﻓﺸﺎر ﺳﺮﺑﺎر ﮔﺮدد. ﺗﺤﺖ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ، ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ وﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﻳﻊ در ﻣﻲ آﻳﺪ. ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻴﺘﻲ "رواﻧﮕﺮاﻳﻲ" ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي اﺷﺒﺎع درﺣﻴﻦ زﻟﺰﻟﻪ، ﻋﺎﻣﻞ ﺧﺴﺎرات زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ، ﺳﺪﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ وﺳﺎزه ﻫﺎي ﺣﺎﺋﻞ ﺧﺎك ﺑﻮده‬ ‫اﺳﺖ. دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ازاﻳﻦ رﺧﺪاد، زﻟﺰﻟﻪ 61 ژوﺋﻦ ﺳﺎل 4691 درﻧﻴﮕﺎﺗﺎي ژاﭘﻦ و زﻟﺰﻟﻪ 4691 آﻻﺳﻜﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﭘﺪﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ در ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي رﻳﺰ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد.‬ ‫درﺧﺎﻛﻬﺎي ﻣﺎﺳﻪ اي، ذرات ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﻴﻦ ذرات ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﻧﻴﺮو ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ازﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ اﺗﺼﺎﻻت ﻣﻨﺘﻘﻞ‬ ‫ﮔﺮدد. درﻫﻨﮕﺎم رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﻳﻦ اﺗﺼﺎﻻت ازﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ وﻧﻴﺮوي ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻓﺸﺎر ﺣﻔﺮه اي ﻣﻲ ﮔﺮدد وﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ‬ ‫ﺧﺎك ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد وﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي رﻓﺘﺎري ﺷﺒﻴﻪ ﻳﻚ ﻣﺎﻳﻊ ﻛﻪ وزن ﻣﺨﺼﻮص آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺎك اﺷﺒﺎع اﺳﺖ، ازﺧﻮد ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ.‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم اﺳﺎﺳﻲ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ در ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﺳﻪ اي اﺷﺒﺎع وﺳﺴﺖ، اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﺪرﻳﺠﻲ ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي در اﺛﺮ اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ ﻫﺎي‬ ‫ﺳﻴﻜﻠﻲ ﺣﺎﺻﻞ ازاﻧﺘﺸﺎر ﻣﻮج ﺑﺮﺷﻲ زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫اﮔﺮ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺳﺴﺖ وﺷﺪت ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻓﺸﺎرﻣﻨﻔﺬي ﻣﻌﺎدل ﺗﻨﺶ ﻣﻮﺛﺮ‬ ‫ﺑﻴﻦ ذرات ﺷﻮد. ذراﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﻴﻦ ذرات ازﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ وذرات ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻠﻖ وﻏﻮﻃﻪ ور درﻣﻲ آﻳﻨﺪ. ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫وﺿﻌﻴﺘﻲ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ.‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﻣﺨﺼﻮص اﺛﺮات ﻣﺸﺎﺑﻪ اي روي ﻣﻘﺎوﻣﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ دارﻧﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ‬ ‫وﺟﻮد، زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺪ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻣﻲ رﺳﺪ، اﺛﺮات وزن ﻣﺨﺼﻮص را ﺗﺤﺖ اﻟﺸﻌﺎع ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫وﺟﻮد ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺿﻌﻴﻒ ﻣﺎﺳﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﺷﺪه در ﻳﻚ ﺗﻮده ﻗﻮي ﺗﺮ ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ آن ﺗﻮده در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﮔﺮدد.‬ ‫ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻳﺎ ﺑﺼﻮرت ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد. ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد‬ ‫رس، ﺳﻴﻠﺖ، اﻛﺴﻴﺪﻫﺎي آﻫﻦ، ﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ورﺳﻮﺑﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﻮازدﮔﻲ واﺛﺮات ﺟﻮﺷﻜﺎري‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎك در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﻧﺸﺪه ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺰرﻳﻖ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن،‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ آﻧﻬﺎ را در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﻓﺰاﻳﺶ داد.‬ ‫ﭼﻪ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻌﻠﺖ اﺛﺮات ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﻳﺎ ﺑﺼﻮرت ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﻮد، ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي اﺷﺒﺎع در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد.‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﻧﺸﺪه ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻔﺮدي دارﻧﺪ. اﻳﻦ ﻣﺎﺳﻪ ﻫﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك‬ ‫اﺷﺒﺎع ﺑﺎﺷﺪ وﺑﺎرﮔﺬاري ﻟﺮزه اي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ رواﻧﮕﺮا ﺷﻮﻧﺪ. اﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺘﺸﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ.‬

‫از روﺷﻬﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ، ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﻨﺸﻬﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮ اﺛﺮ زﻟﺰﻟﻪ وﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در اﻳﻦ روش، ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺮاﺳﺎس داده ﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ و زﻣﻴﻦ رﻳﺨﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ) ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي( ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻴﺮ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻗﺒﻠﻲ، ﺳﻴﻞ ﺑﻨﺪﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﺑﺎﺗﻼﻗﻬﺎ ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻮاﺣﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﺑﺮﺟﺎ ﻣﺜﻞ ‪ SPT‬و آزﻣﻮن ﻫﺎي‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ، ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.‬ ‫اﺳﺎس روﺷﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي وﻋﺪد ‪ ، SPT‬ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪه از‬ ‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي وﻋﺪد ‪ SPT‬ﺧﺎك ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﻧﺎﺷﻲ از زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه از‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺧﺎك ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد، رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد وﮔﺮﻧﻪ ﻋﺪم رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎك از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﺮاﻛﻢ، ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻮزﻳﻊ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي، درﺟﻪ اﺷﺒﺎع ودﻳﮕﺮﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﺮﻣﻘﺎوﻣﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ.‬ ‫روﺷﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:‬ ‫ﺗﺮاﻛﻢ – اﺳﺘﻬﻼك ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي – ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي – ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ – ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﺳﻄﺢ آب زﻳﺰزﻣﻴﻨﻲ –‬ ‫ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮدن ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺮﺷﻲ و ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري.‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻳﻜﻲ از روﺷﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ‬ ‫وﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در روش ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ، اﺧﺘﻼط ﻣﻮاد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن درﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي‬ ‫ﺧﺎك، ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ درﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد. در روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ، ﻣﻘﺪارﻛﻤﻲ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه وﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎده ﻣﻀﺎف ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي وﭘﺸﺘﻪ رﻳﺰي در داﺧﻞ ﺳﺎزه اي ﻣﺤﻔﻈﻪ اي ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺪون رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ودر ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪه اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. اﺻﻮل اﻳﻦ‬ ‫روش، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻴﻦ ذرات ﺧﺎك از ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺎده اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬

روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن‬

روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ:‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛﻪ درﻓﺼﻞ ﺳﻮم ذﻛﺮﺷﺪ، ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻳﻜﻲ از روﺷﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ وﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در روش ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ ﺑﺎ اﺧﺘﻼط ﻣﻮاد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن درﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي‬ ‫وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي ﺧﺎك ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫در روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط، ﻣﻘﺪارﻛﻤﻲ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه وﻳﻚ ﻣﺎده ﻣﻀﺎف ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي وﭘﺸﺘﻪ رﻳﺰي در داﺧﻞ‬ ‫ﺳﺎزه اي ﻣﺤﻔﻈﻪ اي ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺪون رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻌﺪ ازﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺪﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺷﺪه ودرﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪه اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.‬

‫اﺻﻮل و ﻛﺎرﺑﺮد روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط‬
‫اﺻﻮل اﻳﻦ روش ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﺠﺎد رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻴﻦ ذرات ﺧﺎك ازﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺎده اي ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ‪ Tf‬ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮﻣﻌﻴﺎر ﻣﻮﻫﺮ- ﻛﻮﻟﻤﺐ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:‬
‫‪Tf = c +(σ-u) TgQ‬‬

‫ﮐﻪ درﺁن:‬ ‫‪ : C‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬ ‫‪ : Q‬زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ‬ ‫‪ : σ‬ﺗﻨﺶ ﻋﻤﻮدي ﻛﻞ روي ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺮش‬ ‫‪ : U‬ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي اﺿﺎﻓﻲ ، ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬

‫ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي، 0= ‪ c‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه درزﻟﺰﻟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ‪=u‬‬  ‫‪ σ‬ﺷﻮد، رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده وﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد. زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‪ c‬ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮﺷﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪارﺻﻔﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ ورواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ‪ σ =u‬ﺷﻮد. ﺑﻌﻼوه ﺗﺮاﻛﻢ ﺣﺠﻤﻲ اﺳﻜﻠﺖ ﺧﺎك‬ ‫)اﺗﺴﺎع ﻣﻨﻔﻲ( ﺗﺎ ﺣﺪي ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻓﺰاﻳﺶ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد.‬ ‫دراﻳﻦ روش ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎﺳﻪ اي ﻛﻪ در اﺟﺮاي ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﺑﺮاي اﺣﻴﺎء اراﺿﻲ ﻧﻬﺸﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺑﻌﺪ از ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎده ﺟﺪﻳﺪي‬ ‫ﺑﻬﺴﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﺤﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻗﺮارﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد. درﻧﺘﻴﺠﻪ، اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﻏﻠﺐ ﺳﺎﺧﺘﮕﺎﻫﻬﺎي اﺣﻴﺎء ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺼﻮرت ﻣﺘﺪاول ﻛﻪ درآﻧﻬﺎ ازﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎﺳﻪ اي ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻓﺮآﻳﻨﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، اﻋﻤﺎل ﮔﺮدد.‬ ‫از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ روش اﺟﺮا وﺧﻮاص ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ازﻟﺤﺎظ ﻛﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، روش ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻌﺪ از اﺟﺮاي‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﻄﻮر آزﻣﺎﻳﺸﻲ وداﺷﺘﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺮا اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط‬
‫ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺰﻳﺖ اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺷﻮد ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
 ‫1- ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي دﻳﮕﺮ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﻧﻴﺴﺖ. دوره ﻛﺎري ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪه‬ ‫وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮوي ﻛﺎري ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ.
 ‫2- ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻮارﻧﻘﺎﻟﻪ، ﺷﻮت ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺑﺎرج ورﻳﺨﺘﻦ درﻋﻤﻖ ﺑﺮاي اﺟﺮا درﻣﺤﻞ‬ ‫ﻫﺎي آﺑﻲ ﻋﻤﻴﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد.‬
‫3- ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎك ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻮد.‬
‫4- ﺑﺮاي ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت وﻣﺨﺎزن ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺣﺘﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺟﺮاﻳﻲ‬ ‫ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
‫5- ﻋﻼوه ﺑﺮﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ، ﻣﻲ ﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎرداﺷﺖ ﻛﻪ اﺛﺮﻓﺸﺎرﺟﺎﻧﺒﻲ ﺧﺎك ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ودرﻧﺘﻴﺠﻪ اﺑﻌﺎد ﺳﺎزه در‬ ‫ﻣﻌﺮض ﻓﺸﺎر ﺧﺎك ﻣﺜﻞ دﻳﻮار ﺳﺎﺣﻠﻲ ﭘﺮده ﺳﭙﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ.‬
‫6- ﻫﻴﭻ اﺛﺮ ﺳﻮﺋﻲ ﺑﺮﭘﺮده ﺳﭙﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك ﭘﺸﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ، وﺟﻮد ﻧﺪارد.‬
‫7- از ﻻﻳﺮوﺑﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫درﻋﻴﻦ ﺣﺎل اﻳﻦ روش ﻣﻌﺎﻳﺐ زﻳﺮرا دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:‬
‫1- ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﻄﻊ ﺧﺎك ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه واﺑﺴﺘﮕﻲ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺎﺳﻪ وﻣﺮاﺣﻞ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ دارد.
‫2- ﺑﺎ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻘﺪاري ﻫﺰﻳﻨﻪ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوژه ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد.
‫3- ﺑﺎﻳﺪ اﺛﺮات وﻣﺸﻜﻼت زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻈﻴﺮ اﻳﻦ روش ﺑﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ آﺑﻬﺎي ﻣﺤﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد.‬
‫4- اﺳﺘﻔﺎده ازاﻳﻦ روش ﺑﻪ ﺣﻔﺎري ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺧﺎك و زﻣﻴﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه، ﻣﺤﺪود ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫اﻳﻦ روش از روﺷﻬﺎي ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي ﻣﺘﺪاول در ﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻌﺪ از اﺣﻴﺎء ﺑﻪ ﺧﺎك اراﺻﻲ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد،‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. دراﻳﻦ روش رﻓﺘﺎر ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪه در ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ اﺣﻴﺎء ﻣﻲ ﺷﻮد، ازﻧﻈﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻲ وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ازﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻬﺴﺎزي ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺣﻴﺎء ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ، ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﻧﻮاﺣﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺣﻴﺎء ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در زﻣﺎن ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺣﻴﺎء ﺷﻮد‬ ‫وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه در ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﺧﺎك وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﺠﺎد ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي وﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬ ‫ازرواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد وﻧﻮع ﺳﺎزه اي ﻛﻪ درآﻧﺠﺎ اﺣﺪاث ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮد.‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺮاﺣﻲ را ﺑﺮآورده ﻛﻨﺪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﺰﻳﻨﻪ اﺟﺮاﻳﻲ آن ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد. ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﺑﻬﺴﺎزي ﺧﺎك واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻣﻌﻤﻮﻻ درﺻﺪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫ﻣﻀﺎف ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ ودرﺻﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺮاﺣﻲ، اﺟﺮاﻳﻲ واﻗﺘﺼﺎدي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﺎك‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮدن اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه، اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﻗﺒﻞ‬ ‫وﺑﻌﺪ از ﺑﻬﺴﺎزي ﺿﺮوري اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻘﺪارﻋﺪد ‪ SPT‬ﺑﺮاي ﻧﻮاﺣﻲ اﺣﻴﺎء ﺷﺪه ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻤﻨﻈﻮر اراﺋﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﻃﺮح ﻣﻨﺎﺳﺐ، ارزﻳﺎﺑﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ، ﺗﺮاﻛﻢ، درﺻﺪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻀﺎف وﻓﻬﻢ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه‬ ‫وﺑﻬﺴﺎزي ﻧﺸﺪه از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ آن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ.‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺷﻜﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﻟﺬا ﺑﻤﻨﻈﻮر اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻋﺪم اﻳﺠﺎد ﺗﺮك در ﻣﺼﺎﻟﺢ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده ﺑﺎﺷﺪ. ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ در ﻣﺤﻞ وﻧﻬﺸﺘﻪ ﺷﺪن آن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر آزﻣﺎﻳﺸﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﺮﻋﺖ اﻣﻮاج اﻻﺳﺘﻴﻚ، آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﻔﻮذ اﺳﺘﺎﻧﺪارد )‪ (SPT‬وآزﻣﺎﻳﺶ ﻓﺸﺎري ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه روي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ‬

‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ :‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ وﺟﻮد دارد، اﻏﻠﺐ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ وﺗﺎﻣﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﺎزه، ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺧﺎك ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻋﻠﺖ وﺷﻜﻞ ﺧﺴﺎرت وارد ﺑﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎ داراي اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ. ﺗﻘﻮﻳﺖ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﮕﺎه در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ زﻳﺮ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﻮد:‬
‫1-ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ ﺑﻬﺴﺎزي ﺧﺎك‬
‫2_ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ در ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه‬ ‫در ﻋﻤﻞ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از اﻳﻦ دو روش اﻏﻠﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ.‬

‫روﺷﻬﺎي ﺗﻘﻮﻳﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ :‬
‫اﻟﻒ - ﺗﺮاﻛﻢ‬ ‫روﺷﻬﺎي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﺮاﻛﻢ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺎﻻﺑﺮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﺎك وﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﺮدن ﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮﺑﻪ وارﺗﻌﺎش ﺑﻄﻮر‬ ‫ﮔﺴﺘﺮده اي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. اﻳﻦ روش ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻓﺸﺎرﺧﺎك را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ وﺑﺎﻋﺚ ارﺗﻌﺎش واﻳﺠﺎد ﺳﺮوﺻﺪا‬ ‫ﺣﻴﻦ ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺛﺮ ﺗﺮاﻛﻢ روي ﺧﺎك ﻣﺠﺎور و ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺣﻴﻦ اﺟﺮاي روش ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اﺳﺖ،‬ ‫ﺑﻌﻼوه زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺻﺪ رﻳﺰداﻧﻪ ﺧﺎك زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ، ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ. ﺗﺮاﻛﻢ ﻻﻳﻪ ﺧﺎك ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ روش اﺟﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ‬ ‫درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﻠﻪ ﻓﻮﻻدي ﻳﺎ ﻏﻼف ﻓﻮﻻدي ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﺷﻦ وﻣﺎﺳﻪ ﺧﺎك ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ‬ ‫واﻋﻤﺎل ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻗﻮي در اﻳﻦ ﺧﺎﻛﻬﺎ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود.‬

‫ب - اﺳﺘﻬﻼك ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي‬ ‫درﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ اﺳﺘﻬﻼك ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي، ﺳﺮﻋﺖ ﻛﺎﻫﺶ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎرآب ﻣﻨﻔﺬي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ‬ ‫اي ﺣﻴﻦ زﻟﺰﻟﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ وﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺟﺮاي ﺷﻤﻊ ﻫﺎي زﻫﻜﺸﻲ، اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ.‬

‫روش زﻫﻜﺸﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻟﺮزش وﺳﺮ وﺻﺪا ﻣﻲ ﺷﻮد وﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮروي ﻣﺤﻴﻂ اﻃﺮاف را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺰاﻳﺎ از ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎي روش زﻫﻜﺸﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ روش ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫اﻳﻦ روش اﻏﻠﺐ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﺟﺮاي روﺷﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ راﻫﻜﺎر ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ، زﻫﻜﺸﻲ آب از ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻚ ﺷﻤﻊ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ روش اﺛﺮ اﺳﺘﻬﻼك اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺸﺎرآب ﺣﻔﺮه اي را ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺷﻤﻊ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. در ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﻳﺮي ﭘﺎﺋﻴﻦ ودرﺻﺪ ﺑﺎﻻي رﻳﺰداﻧﻪ، ﻛﺎرﺑﺮد روش زﻫﻜﺸﻲ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ.‬

‫ج - ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن و ﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي‬ ‫ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن از ﺟﻤﻠﻪ روﺷﻬﺎي اﺟﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ و روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫روش ﻣﺨﻠﻮط ﻋﻤﻴﻖ ﺑﺎ اﺧﺘﻼط ﻣﻮاد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن در ﺧﺎك ﻣﺎﺳﻪ اي وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي ﺧﺎك ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ روش ﺣﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي ﺧﺎك زﻳﺮ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻜﺎرﻣﻲ رود. در اﻳﻦ روش ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮدن ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻠﻬﺎي ﺑﺮﺷﻲ، ﺧﺎك زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﺠﺎد دﻳﻮار زﻳﺮزﻣﻴﻦ درﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫ﺑﻌﺒﺎرت دﻳﮕﺮﺗﻘﻮﻳﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻣﻜﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﺣﺘﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك ﺑﺎ اﻣﻜﺎن رواﻧﮕﺮاﻳﻲ در زﻳﺮﺳﺎزه‬ ‫ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد، ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. دراﻳﻨﺼﻮرت ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺳﺎزه ﻳﻚ دﻳﻮار ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه اﺟﺮا ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫دراﻳﻦ روش ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎ ﺧﺎك ﻣﺨﻠﻮط وﺳﺨﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد. دو روﻳﻜﺮد وﺟﻮد دارد: ﻳﻜﻲ ﺑﻬﺴﺎزي‬ ‫وﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي ﻫﻤﻪ ﺧﺎك ودﻳﮕﺮي ﺑﻬﺴﺎزي ﺟﺰﺋﻲ، ﻛﻪ ﻳﻚ دﻳﻮار ﺟﺎﻣﺪ در ﺧﺎك اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ روش روي ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫اﻃﺮاف ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫روش ﭘﻴﺶ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺧﺎك وﻣﺎﺳﻪ از ﻗﺒﻞ و رﻳﺨﺘﻦ ﺧﺎك ﺑﻬﺴﺎزي ﺷﺪه در آب ﺑﺎ ﻟﻮﻟﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺗﺮﻣﻲ ﻳﺎ ﺑﺎرج ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺗﻘﻮﻳﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ، ﺑﻌﺪ از ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺧﺎك ﻣﺨﻠﻮط ،‬ ‫روﺷﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻧﺒﻮده و دوره زﻣﺎﻧﻲ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ.‬ ‫در اﻳﻦ روش، درﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، ﻣﺪﻓﻨﻲ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻤﺎن از ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﺧﺎك ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد وﺗﻘﻮﻳﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺪﻧﺒﺎل اﻳﺠﺎد ﻣﺪﻓﻦ ﻧﻴﺎز ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ. واز آﻧﺠﺎﺋﻴﻜﻪ ﺧﺎك ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه و در‬ ‫آب رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد، ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫دراﻳﻦ روش، دوره ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺪﻟﻴﻞ اﺟﺮاي ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺗﻘﻮﻳﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ وﺧﺎﻛﺮﻳﺰي ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ وﺑﻬﺴﺎزي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در‬ ‫ﺣﺠﻢ ﺑﺰرﮔﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.‬

‫ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ در روش ﺳﻴﻤﺎﻧﺘﺎﺳﻴﻮن و ﺟﺎﻣﺪ ﺳﺎزي ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﻴﺮﻧﺪ، ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻬﺴﺎزي ﻣﻘﻄﻊ ﺧﺎك، ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪه وﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ آب ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬

د -‫ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ‬ ‫روﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ درآن ﺧﺎك ﻣﺤﻞ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﻛﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻧﺪارد، ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺷﻦ وﺧﺎك ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن، ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﺑﺪون ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در روش ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. در‬ ‫اﺟﺮاي اﻳﻦ روش ارزﻳﺎﺑﻲ وﻛﻨﺘﺮل ﭘﺎﻳﺪاري ﺧﺎﻛﺒﺮداري در ﺣﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺿﺮوري اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻛﺒﺮداري ﺧﺎك وﻣﺎﺳﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.‬

ه - ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻏﻴﺮاﺷﺒﺎع ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺧﺎك، ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﺳﻄﺢ‬ ‫آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ واﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﻣﻮﺛﺮ در ﺧﺎك زﻳﺮﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ.‬ ‫دراﻳﻦ روش، ﺳﻄﺢ آب ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪ اﺻﻠﻲ آن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري وﻧﮕﻬﺪاري ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﻤﭙﺎژ‬ ‫آب ازﻋﻤﻖ ﭼﺎه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد.‬

‫و - ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮدن ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺮﺷﻲ‬ ‫درروش اﺟﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺪ ﻛﺮدن ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺮﺷﻲ، ﺑﺎ اﺟﺮاي دﻳﻮار زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ زﻳﺮ ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ، ﻛﺮﻧﺶ ﺑﺮﺷﻲ‬ ‫در ﺣﻴﻦ زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻘﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ روش ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ، ﺧﺎك ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ را ﺑﺎ دﻳﻮار ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اي اﺣﺎﻃﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﻮرد ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد، ﺑﺮاي ﺧﺎك درﻋﻤﻖ، ﺟﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ روﺷﻬﺎ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ،‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد.‬

ي - ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ رواﻧﮕﺮاﻳﻲ از ﻃﺮﻳﻖ روش ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺑﺎ ﺑﻴﺶ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﺮدن ﺧﺎك ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺮﺑﺎر ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ‬ ‫اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ. اﻳﻦ روش را ﻣﻲ ﺗﻮان درﺧﺎﻛﻬﺎي ﺑﺎ درﺻﺪ ﺑﺎﻻي رﻳﺰداﻧﻪ ﺑﻜﺎرﺑﺮد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﭘﻴﺶ ﺑﺎرﮔﺬاري را ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻛﺮدن ﺧﺎك از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺣﺘﻲ زﻳﺮ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﻋﻤﺎل ﻛﺮد.‬