کاشی و ملات آن
20
و یادیگر ضخامت آن در حدود 6 میلیمتر الی یک × 15 یا 20 × 10 یا 15 × کاشی
قطعهای است لعابی به ابعاد 10 سانتیمتر می باشد. کاشی بر حسب لعاب روی آن
به رنگهای سفید و یا الوان به بازار می آید. کاشی ازدو لایه تشکیل شده است.
لایه زیرین کاشی از جنس خاک رس می باشد که پس از تعیین درصد نا خالصی های
آن و اضافه نمودن مواد لازم آن را قالب گیری نموده و پس از خشک کردن آن را
به کوره می برند. در این مرحله پختن قطعه کاملاً انجام نمی شود آن را به
صورت نیم پخت از کوره خارج می نمایند به این قطعه اصطلاحاً پخت بیسکوییتی و
یا بیسکوییت میگویند سپس لایه دوم را که مواد زودگیری به نام لعاب است روی
آن می باشند ودوباره آن را به کوره برده در این مرحله لعاب ذوب شده و کلیه
رویه کاشی را می پوشاند وسطحی صاف صیقلی و غیر قابل نفوذ ایجاد می نماید.
چنانچه لایه زیرین و رویی کاشی دارای ضرایب انبساط متفاوت باشد در اثر تغییر درجه حرارت روی لعاب کاشی
ترکهایی
ایجاد می شود که خیلی بد منظره و نازیباست. لعابی که روی کاشی می دهند
انواع مختلف دارد مانن لعابهای نمکی یا لعابهای رنگی مانند سنگ آهن
منگنزدار و یا اکسید آهن آبدار. این مواد رنگی را بر روی
سفال کاشی می
پاشند بعد آن رادر کوره برده حرارت می دهند و لعاب به صورت قشر صیقلی شیشه
در آمده و تمام سطح آجر را به طور یکنواخت می پو شاند. صنعت کاشی از قدیم
الایام در ایران متداول بوده و از دوران صفویه کاشی کارهای جالبی در اصفهان
به یادگار مانده است. برای نصب کاشی ابتدا زیر کاشی را در کف به وسیله گچ
یا ماسه تراز می نمایند و بعد کاشی را به حال تراز وشاقول نصب نموده و
موقتاً با قطعه ای از گل رس تعادل آن را حفظ می نمایند بعد دوغ آب پر از
سیمانی با ماسه نرم ساخته و آهسته آهسته پشت آن را در دو یا سه مرحله پر می
نمایند اگر یک مرحله پر نمایند
اگر در یک مرحله پشت کاشی را
با دوغاب سیمانی پر کنند ممکن است در اثر وزن دوغاب کاشی از جای خود کنده
شده و یا شاقول و تراز بودن خارج شود پشت یک رج کاشی با دوغاب سیمان پر شد
رج بعد را روی آن می گذراند و بعد از اتمام کار درزهای آن با ملاتی که از
لحاظ رنگ با کاشی هماهنگ باشد بند کشی می نمایند معمولاً از لحاظ زیبایی
ارتفاع کاشی کاری را تا زیر سقف ادامه می دهند ولی حداقل ارتفاع کاشی در
حمام ها به واسطه وجود دوش تا 180 سانتیمتر و در آشپزخانه تا 150 سانتیمتر
(چند رج بالاتر از ظرف شویی ) و در توالت ها تا 60 سانتیمتر و اگر در
توالت دست شویی وجود داشته باشد ارتفاع کاشی در آن قسمت 90 سانتیمتر باید
باشد.
