پله

پله

پله از لحاظ ارتباط طبقات يكي از مهمترين قسمت هاي ساختمان محسوب مي گردد ولي به علت آنكه از اين فضا به نسبت فضاهاي ديگر ساختمان از لحاظ زمان توقف كمتر استفاده مي گرددهميشه سعي بر اين است كه حداقل فضاي ممكن براي پله در نظر گرفته شده و حتي المقدور مكانهاي روشن و آفتابگير ساختمان را براي پله اختصاص ندهند.
بطور كلي هر قدر ارتفاع پله زيادتر باشد تعداد مورد نياز براي عبور از طبقه اي به طبقه ديگر كمتر بوده در نتيجه قفسه پله يا فضاي لازم براي ايجاد پله كمتر است ولي ارتفاع پله كاملاً بستگي به محل استفاده و اشخاص استفاده كننده از آن را دارد مثلاً ارتفاع پله براي طبقات آپارتماني مسكوني در حدود 16 تا 20 سانتيمتر در نظر گرفته مي شود زيرا 80 درصد استفاده كنندگان آن در سنيني هستند كه به راحتي مي توانند از پله ها پايين و بالا بروند (اشخاص مسن تر و كودكان خردسال بيشتر وقت خود را در منزل مي گذرانند) و همچنين ارتفاع پله موتور خانه و يا انبار را در حدود 20 تا 25 حتي 50 سانتيمتر در نظر مي گيرند زيرا 99 درصد استفاده كنندگان اين قسمت از ساختمان را اشخاص جوان تشكيل مي دهند و همچنين ارتفاع پله مكانهاي عمومي مانند ايستگاه راه آهن و يا بيمارستانها و يا ادارات عمومي را در حدود 15 تا 17 سانتيمتر در نظر مي گيرند زيرا از اين نوع پله ها اجباراً افراد در هر سني استفاده
خواهند نمود.
ارتفاع پله در قصرهاي بسيار مجلل و لوكس كه فضاي لازم براي ساختن پله دارد كه
در اين حالت نيز پله ها را در حدود 15 سانتيمتر و يا كمتر در نظر گرفته مي شود.
كف پله تابع دو عامل است:
1-    طول كف پله
2-    طول قدم
طول كف پاي يك آدم معمولي در حدود 30 سانتيمتر است در اين صورت براي اينكه عبور و مرور از روي پله آسان باشد كف پله بايد در حدود 30 سانتيمتر باشد كه با توجه به 2 سانتيمتر دماغه پله جمعاً كف پله در حدود 32 سانتيمتر خواهد شد.
در مورد دوم با توجه به اينكه طول يك آدم معمولي در حدود 63 تا 65 سانتيمتر مي باشد براي اينكه بتوان پله ها را پشت سر هم و بدون توقف و به راحتي و با قدم معمولي طي نمود مي بايد مجموع دو برابر ارتفاع بعلاوه كف پله عددي بين 63 تا 65 سانتيمتر باشد طبق فرمول زير :
2h + b = 63    تا   65
كه در اين فرمول h ارتفاع پله و b كف پله مي باشد.
اگر تعداد پله هائي كه پشت سر هم قرار دارند در حدود 8 تا 12 پله باشند (مانند پله هائي كه دو طبقه يك ساختمان را در هر گردش به هم مربوط مي نمايد) كف پله نمي تواند از 23 تا 33 سانتيمتر بيشتر باشد. زيرا اگر كف پله از اين مقدار پهن تر باشد استفاده كننده از آن در موقع بالا رفتن با توجه به آنكه طول قدم انسان در حدود 63 سانيتمتر با توجه به آنكه طول قدم انسان در حدود 63 سانتيمتر است ناخودآگاه هر قدم خود را روي پله بعدي قدري عقب تر گذاشته و روي پله هشتم يا نهم پنجه پاي او روي لبه پله قرار گرفته و ممكن است تعادل خود را از دست داده و به جلو خم شود ولي در مورد پله هاي جلوي ساختمان كه معمولاً تعداد آن در حدود 3 يا 4 پله مي باشد مي توان از كف پله پهن تر نيز استفاده نمود.
حداقل عرض پله ساختمانهائي كه زياد بزرگ نبوده و از روي آن عبور و مرور دو طرفه انجام مي شود در حدود 100 سانتيمتر در نظر گرفته مي شود زيرا بطوريكه مي دانيم عرض شانه يك نفر مرد در حدود 60 سانتيمتر است(عرض شانه خانم ها كمتر مي باشد) و با توجه به اينكه اگر دو نفر بخواهند از نزديك يكديگر عبور نمايند ناخودآگاه قدري شانه خود را به سمت طرف مقابل كج مي نمايند، عرض 100 سانتيمتر براي عبور دو نفر از كنار يكديگر كافي مي باشد ولي براي آپارتمانهاي چند طبقه كه شدت رفت و آمد زيادتر است عرض پله را در حود 120 سانتيمتر و يا بيشتر در نظر مي گيرند. در مورد پله هاي كم رفت و آمد مانند پله هائي كه به بام ختم مي شوند و از آنها فقط براي برف روبي و يا سركشي به بام استفاده مي شود عرض 55 تا 60 سانتيمتر كافي مي باشد.