گچ و خاک ، سفید کاری و کشته کشی

گچ و خاک

خاک رس را الک کرده وبا گچ مخلوط می نمایند. نسبت این مخلوط در اصطلاح بنایی به قدرت گچ ویا زود گیری آن بستگی دارد. هر قدر گچ زود گیر تر باشد به خاک بیشتری نیاز دارد ومعمولاً نسبت تقریبی این مخلوط پنجاه در صد می باشد. پس از مخلوط نمودن گچ وخاک، در ظرفهای کوچکی که به آن استامبولی می گویند قدری آب ریخته و آنگاه این مخلوط را روی آب می پاشند تا بدینوسیله کلیه دانه های گچ در تماس با آب باشد آنگاه آن را مخلوط کرده تا به صورت خمیری یکنواخت در آید و بعد فاصله ی بین شمشه گیری را که قبلا توضیح داده شده به وسیله آن پر می نمایند. علت مصرف خاک در گچ وخاک این است که هم ملات ارزانتر تمام می شود وهم ملات دیر گیر تری بدست می دهد و پلاستیک تراز ملات گچ می باشد.

سفید کاری

بعد از اتمام گچ و خاک و خشک شدن آن اقدام به سفید کاری می کنند. به علت زودگیر بودن ملات گچ آن را مانند گچ و خاک به مقدار کم در استامبولی می باشد. در موقع ساختن ملات گچ باید پودر گچ را توی آبی که در استامبولی می ریزند بپاشند تا تمام ذرات گچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود. آنگاه آن را با ماله روی کاه گل و یا گچ خاک می مالند به طوری که سطح کاملا صاف و یکنواختی ایجاد شود.

کشته کشی

به علت زود گیر بودن گچ نمی توان سطح آن را پرداختی و صاف نمود. بدین علت بعد از سفید کاری و قبل از آنکه ملات گچ خشک شود روی آن را یک ورقه کشته به ضخامت چند دهم میلیمتر می کشند و با ماله خوب پرداخت می کنند تا سطحی کاملا صاف و آماده نقاشی به دست آید. کشته ملات گچی است که دیگر سخت نمی شود (خشک شدن با سخت شدن اشتباه نشود) و آن را بدین طریق تهیه می نمایند که ابتدا پودر گچ را از الک بسیار ریزی گذرانیده و آنگاه آن را مانند تهیه ملات گچ معمولی توی آب می پاشند و بوسیله هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن می شوند و عمل همزدن آن تا 10 الی 15 دقیقه ادامه داده تا گچ حداکثر ازدیاد حجم خود را بدست آورد. این ملات کاملا یکنواخت بوده و هرگز سخت نمی گردد بلکه در اثر تبخیر سطحی خشک می شود. گچ ساختمانی به رنگ سفید بوده و روی آن را می توان نقاشی نمود . بوسیله گچ روی دیوار و سقف ساختمان گل وبته و نقشهای زیبای دیگری می سازند که به این هنر به طور کلی گچ بری می گویند.