صرفه جويي انرژي با استفاده از تكنولوژي هاي نوین
مقالات
صرفه جويي انرژي با استفاده از تكنولوژي نوین
منبع : fieldbus
منبع : alamdari
1 - رسانه (مدیای) ارتباطی مانند سیم، فیبر نوری، امواج رادیويی
2 - پروتکل ارتباطی یا زبان محاوره اجزا مانند BacNet , LonWorks
در حقیقت حسگرها، کنترلرها و عملگرها از طریق مدیای ارتباطی، براساس زبان محاورهای یا پروتکل ارتباطی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
معرفی پروتکل باز در هوشمندسازی بنا
سازندگان متعددی در دنیا در زمینه تولید سختافزار و نرمافزارهای BMS فعال هستند.
برخی از این سازندگان پروتکلهای خاص خود را معرفی و بر آن اساس محصولات خود را ساخته و روانه بازار میکنند.
شرکتها و متخصصانی که اقدام به طراحی پروژههای هوشمند سازی براساس اینگونه محصولات میکنند، ملزم به استفاده از سختافزار و نرمافزارهای عرضه شده شرکتهای یاد شده خواهند بود. از این رو مشاوران و مدیران پروژههای هوشمند سازی میبایست در انتخاب سازندگان به نحوی که در دراز مدت مجبور به رعایت انحصار استفاده از محصولات شرکتی خاص نباشند، دقت کافی به خرج دهند.
به منظور شکستن این قفل انحصار و تامین آزادی عمل برای مدیران پروژههای هوشمندسازی، رویکرد متفاوتی توسط عدهای دیگر از سازندگان که بخش بزرگتری از بازار را نیز به خود اختصاص دادهاند، اتخاذ شده است که به سیستمهای با پروتکل باز
(open protocol systems) مشهور هستند.
این سازندگان محصولات سختافزاری ونرمافزاری خود را بر اساس پروتکلهای باز رایج هوشمند سازی عرضه میكنند. از این رو خریدار ملزم به خرید مادامالعمر از شرکت اولیه برای تعمیرات، خرابیها و توسعه سیستم در آینده نخواهدبود.
پروتکلهای باز آزادی عمل کافی را برای سازندگان جهت ساخت یک دستگاه منفرد و مجزا گرفته تا راهکارهای جامع و فراگیر تمام نیازهای هوشمندسازی به ارمغان آورده است.قابلیت دیگر پروتکلهای باز، امکان برقراری ارتباط هر جزء از سیستم با دیگر اجزا بدون نیاز به واسط سختافزاری و نرمافزاری است.
به طور کلی برای انجام یک پروژه بزرگ هوشمندسازی بر اساس پروتکل باز، میتوان از چندین سازنده بدون نگرانی ناسازگاری اجزا خریداری كرد. این مساله باعث رقابتی کردن بازار و در نهایت کاهش هزینههای کلی پروژههای هوشمند سازی میشود.
مهمتـــــرین پـــــــروتـــکلهای این گروه LonWorks Technology وBACnet Standard هستند. دراین میان LonWorks از نظر تنوع محصولات ساخته شده توسط سازندگان مختلف، تعداد تجهیزات نصب شده در نقاط مختلف دنیا ونیز تعداد شرکتهايی که گواهینامه تطبیق محصولات با این استاندارد را گرفتهاند (که خود معرف حجم تقاضا هستند)، از BacNet پیشی گرفته است. برای اطلاعات جامع میتوانید به سایت www.distech-controls.com مراجعه كنيد.
مزایای کلی استفاده از BMS
حذف مصارف ناخواسته: از آنجا که سیستم فقط هنگام بهرهبرداری از فضا، اجازه استفاده از منابع انرژی از قبیل سرمایش و گرمایش و روشنايی را میدهد، مصارف ناخواسته انرژی از بین رفته و استفاده از انرژی بهینه ميشود.
کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری: مدیریت بهینه استفاده از تاسیسات، موجب کاهش میزان ساعات کارکرد هر تجهیز شده و در نهایت به مقدار قابل ملاحظهای هزینههای تعویض قطعات مصرفی و نیز خرابیهای ناشی از کارکرد طولانی را کاهش میدهد.
پایش دائمی کلیه اجزاي ساختمان:کلیه اجزاي مهم ساختمان از قبیل مجموعههای سرمایش و گرمایش و تهویه و آبرسانی و... به طور متمرکز از طریق یک کامپیوتر در محل ساختمان یا از راه دور و در تمام ساعات قابل پایش بوده و نیاز به سرکشی محلی هر تجهیز در محل نصب را مرتفع ميكند.
حذف خطاهای اپراتوری: از آنجا که پس از تنظیمات اولیه سیستم، کلیه کنترلها توسط رایانه صورت میپذیرد، نگرانی اشتباهات و کوتاهی پرسنل بهرهبردار و در نتیجه بروز خسارات از بین میرود.
اعلام وضعیت اجزا برای جلوگیری از خرابی و وقفه در کار اجزاي ساختمان: با توجه به نمایش وضعیت کارکردی هر یک از المانهای تاسیسات روی رایانه اصلی، کنترل سلامت اجزا بهراحتی امکانپذیر است.
مدیریت ساختمان هنگام بروز حوادث
مدیریت یکپارچه سیستم روی بخشهای مختلف، باعث ایجاد هماهنگی بین بخشهای مختلف از قبیل اعلام حریق، سیستم هوارسان، اگزوزفنها، اطفاي حریق و آسانسورها در جهت کاهش خطرات احتمالی در هنگام بروز حوادث میشود.
ثبت دقیق میزان بهرهبرداری از قسمتهای مختلف ساختمان:میزان دقیق استفاده هر قسمت یا واحد از منابع انرژی قابل ثبت است.
گزارشگیری آماری دقیق از عملکرد اجزاي مختلف ساختمان: کارکرد دقیق کلیه اجزاي ساختمان در سیستم ذخیره میشود. این ذخیرهسازی راهنمای مدیر تاسیسات ساختمان برای تنظیم بازبینیهای و تعمیرات دورهای است.تعریف سطوح مختلف دسترسی برای اپراتورها:کاربران سیستم با سطوح مختلفی از دسترسی میتوانند به اجزاي مختلف دسترسی داشته باشند.
اولویتبندی هوشمندانه مصارف هنگام اضطرار:
هنگام پیک مصرف یا هنگامی که منابع کافی برای در مدار قراردادن کلیه اجزا وجود ندارد، سیستم به طور هوشمندانه بر اساس اولویتهای از پیش تعیین شده نسبت به تخصیص منابع اقدام ميكند.
اعلام آلارمهای هشداردهنده برای بازبینیهای دورهای تجهیزات: بر اساس مشخصات ثبت شده هر المان تاسیساتی، زمانهای بازبینیها و تعویض و تعمیر توسط سیستم به اپراتور گوشزد ميشود.
پایش کیفیت هوا و تنظیم پارامترهای مهم از قبیل میزان منواکسیدکربن، گازهای قابل اشتعال و دود:سیستم به طور مستمر نسبت به کنترل کیفیت هوا اقدام كرده و در صورت وجود آلایندگی فراتر از حد مجاز، نسبت به افزایش ورورد هوای تازه و اعلام وضعیت اقدام ميكند.
مزایای استفاده از BMSبرای مالکان ساختمان:
1 - تبدیل ساختمان به فضایی متمایز و چشمگیر و ارتقاي کلاس ساختمان
2 - ایجاد ارزش افزوده ملکی به مراتب بیشتر از هزینه سیستم
3 - وجود انعطاف در تغییر کاربری فضا
4 - ثبت مقدار دقیق مصارف هر واحد از منابع به طور جداگانه
مزایای استفاده از BMS برای مدیران تاسیسات:
1 - پایش و کنترل سیستم از محل یا از راه دور
2 - هزینه کم اپراتوری
3 - راندمان بالای تجهیزات تاسیساتی
4 - کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری
5 - اعلام سریع خرابیها و نیازمندیهای بازبینی
6 - لزوم مهندسی اصولی و ساختار یافته در هنگام اجرای تاسیسات
مزایای استفاده از BMS برای ساکنان:
1 - افزایش ایمنی در ساختمان
2 - راندمان بالای تاسیسات
3 - وجود محیطی مطبوع و راحت
مثالی از یک ساختمان مسکونی مجهزبه BMS:
در یک ساختمان با کاربری مسکونی، گرمایش، سرمایش، تهویه و روشنايی فضاهای عمومی از قبیل لابی، سالن اجتماعات، مجموعه ورزشی و... در ساعات شب بايد به حداقل برسد.
در داخل واحدهای مسکونی، ترموستاتهای دیواری علاوهبر روشن یا خاموش کردن موتورفنکویلها، دمای دلخواه هر ساکن را منفردا به سیستم مخابره میكند. سیستم بر اساس اطلاعات جمعآوری شده از کل واحدها، تعداد بویلرها، چیلرها، پمپهای سیرکولاسیون و دیگر اجزا را بر حسب نیاز کلی (overall demand) وارد مدار بهرهبرداری ميكند. بنابراین اجزاي تاسیساتی موتورخانه فقط بر اساس نیاز واقعی در مدار خواهند بود.
از طرفی درخواست هر واحد به طور جداگانه در فایل مربوط به آن واحد خاص ذخیره میشود. در نتیجه در پایان دورههای زمانی خاص میتوان هزینههای بهرهبرداری از تاسیسات را به طور عادلانه و بر اساس اطلاعات مکتوب از ساکنان مطالبه كرد.
مدیریت ساختمان در هنگام بروز حوادث از دیگر وظايف مهم BMSاست. هماهنگی عملیات بخشهای اعلام حریق با سیستم هوارسان، اگزوزفنها و اطفاي حریق، مدیریت بهینه آسانسورها جهت تخلیه ساکنان، قطع جریان الکتریکی در هنگام نشت گازهای قابل اشتعال و نیز تهویه سریع فضاهای آلوده به گازهای سمی از جمله قابلیتهای یک سیستم جامع BMS است.
سیستم کنترل تردد یکپارچه باعث میشود تا تردد در فضاهايی از قبیل پارکینگ، انباریها، راهروهای طبقات فقط در ساعات مجاز و توسط مالکان همان مشاعات قابل دسترسی باشد.
مثالی از یک ساختمان اداری مجهزبه BMS:
عموما یک رایانه مرکزی نقش واسط بین سیستم و مدیر تاسیسات را بازی میکند. مدیر تاسیسات جدول تعطیلات رسمی و نیز زمانبندی حضور واحدهای مختلف را که در سیستم به عنوان نواحی (zone) مجزا بخشبندی كرده است را در ابتدا به سیستم وارد میکند. بهعنوان مثال اگر واحدهای اداری از ساعت 7:30 تا 17:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه، واحد پشتیبانی از7:30 تا 20 شنبه تا چهارشنبه و 9 تا 13 روزهای پنجشنبه و جمعه، واحدهای تاسیسات و نگهبانی به طور دائم حضور داشته باشند، سیستم به طور پیش فرض دمای داخلی را در ماههای سرد بین 18تا20 درجه سانتیگراد و در ماههای گرم بین 20تا22 درجه سانتیگراد تنظیم میكند. برای این منظور شیرهای آب گرم یا آب خنک (بسته به فصل) منتهی به فنکویلهای هر ناحیه 30 تا 60 دقیقه قبل از حضور کارکنان باز شده و فنکویل روشن میشود. در ساعات کاری، موتورالکتریکی فنکویل بسته به اطلاعات دریافت شده از حسگر دمای ناحیه روشن یا خاموش میشود. در پایان زمان کاری، سیستم از طریق حسگرهای حرکت، حضور افراد را در مقاطع مختلف کنترل نموده و نواحی بدون استفاده را از مدار عبور سیال گرمکننده یا سردکننده جدا و موتور فنکویلها را خاموش میكند. ازطرف دیگر حجم سیال گرم یا خنککننده مورد نیاز کل ساختمان محاسبه و تعداد پمپهای سیرکولاسیون مورد نیاز مشخص و باقی پمپها خاموش خواهند شد. همچنین سیستم، بویلرها یا چیلرهای موتورخانه را در ساعات غیرکاری و تعطیلات آخرهفته خاموش نموده یا در حداقل بار، ثابت میکند.
از طرف دیگر در صورت باز شدن هر کدام از پنجرهها، سیستم نسبت به خاموش نمودن موتورالکتریکی فنکویل آن قسمت اقدام میكند.
عملیات مشابه برای تابلوهای برق روشنايی عمومی و نیز واحدها اتفاق میافتد. در ساعات خارج از ساعات کاری، روشنايی واحدها فقط در صورت حضور پرسنل روشن مانده و چراغهای راهروها و مسیرهای داخلی به صورت محدود روشن میكند.
از این رو است که میتوان در مصرف انرژی با استفاده از سیستم مدیریت هوشمند ساختمان تا 45درصد مصرف قبلی صرفهجويی كرد.
لازم به یادآوری است که تغییر در هریک از پارامترهای یاد شده مانند ساعات کاری یا نقاط تنظیم دما (set points) بهسادگی از طریق نرمافزار سیستم برای موارد خاص یا مناسبتها قابل انجام است.
BMS در ایران
متاسفانه در کشور ما تاکنون بهدلیل عدم فرهنگسازی صحیح و حضور کمرنگ شرکتهای تخصصی فعال در این زمینه، تاکنون توجه جدی به استفاده از BMS نشده است. تخصیص یارانههای انرژی باعث شده تا حتی با فرض هدر رفتن انرژی در طول دوره بهرهبرداری، سازندگان ساختمان از قبول هزینه اولیه این مجموعه در هنگام ساخت، سر باززده و کماکان نسبت به بهرهبرداری سنتی از تاسیسات پافشاری كنند. عدم تقبل هزینه سرشکن شده سیستم مدیریت هوشمند ساختمان توسط خریداران واحدهای ساختمان نیز دلیل دیگری برای مقاومت سازندگان ساختمان در مقابل اجرای پروژههای هوشمندسازی بنا به حساب میآید. اگرچه در حال حاضر نیز اجرای پروژههای فوق در ساختمانها با دید بلندمدت کاهش هزینههای مصرفی انرژی و نیز کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری توجیه اقتصادی دارد ولی حذف یارانههای انرژی در آینده نزدیک کمک به کاهش زمان استهلاک هزینه پروژههای BMS خواهد داشت.
فرهنگ سازی در زمینه مصرف صحیح انرژی، باعث بهرهمندی عادلانه از نعمات خدادادی و راهگشای اجرای پروژههای انرژی بر در کشور و در نهایت افزایش درآمد ملی خواهدبود.
شرکت خانه هوشمند کاژه آذین
info@kadjehazin.com
سایتهای مرتبط:
www.kaje.ir
www.distech-controls.com
www.bacnet.org
www.echelon.com
آشنایی با انواع درب اتوماتیک در ساختمان ها
دربهای اتوماتیک شیشه ای
این
درب ها عمدتاً نفر رو بوده و عملکرد اتوماتیک این درب ها در بسیاری از
اماکن باعث تکریم ارباب رجوع گردیده و حس خوش آیندی در آنها به وجود می
آورد.در این نوع دربها به علت استفاده از شیشه و فریم های آلومینیومی ویا
استیل زیبا به طراحان و دکوراتورها این امکان را میدهد تا بتوانند از این
درب ها در ساختمان های مسکونی و اداری ،فروشگاه ها،اماکن عمومی،بیمارستان
ها، هتل ها و غیره استفاده نمایند. استفاده از این نوع درب ها به طور چشم
گیری (تا 70%) از حدر رفتن انرژی سرمایشی و گرمایشی از ورودی ها جلو گیری
می کند و به علت استفاده از درزگیرهای مویی و یا لاستیکی بین فریم ها مانع
نفوذ گردو خاک، حشرا ت و صدا به داخل اماکن می گردد.همچنین عدم وجود
دستگیره در این دربها و غیر تماسی بودن آنها تاثیر چشمگیری در جلوگیری از
انتشار ویروسها ، میکروبها و بیماریهای واگیردار دارند.مصرف پایین
انرژی،اصطحلاک پایین،سازگار با هر نوع دکراسیون،با حداقل ایجاد صدا، کنترل
تردد و عبورو مرور افراد نیز از دیگر مزایای استفاده از این درب ها می
باشند.
اپراتور و مکانیسم این دربها در هفت مدل درب اتوماتیک کشویی
Sliding Automatic Doors ، درب اتوماتیک تلسکوپی ،Telescopic Automatic
Doors،درب اتوماتیک منحنی یا قوسی Curved Automatic Doors،درب اتوماتیک
لولایی Swing Automatic Doors،درب اتوماتیک تاشو یا اتوبوسی Folding
Automatic Doors که عمدتاً به صورت دو طرفه ویا یک طرفه و درب اتوماتیک
زاویه دار Angular Automatic Doors و درب اتوماتیک دوار Revolving
Automatic Doors طراحی گردیده اند.
درب اتوماتیک کشویی
این
درب ها یکی از ساده ترین و پر مصرفترین نوع درب های اتوماتیک نفر رو می
باشند که به علت حرکت خطی و حداقل نیاز به فضا موجب استفاده بهینه از فضای
موجود فروشگاه ها و اماکن عمومی می گردند.در بیشتر ورودی ها این درب ها
معمولاً به صورت دولنگه ثابت و دو لنگه متحرک قابل اجرا می باشند ولی در
صورت نیاز می توان به صورت یک لنگه ثابت و یک لنگه متحرک و یا دو لنگه محرک
بدون لنگه ثابت و تک لنگه متحرک بدون لنگه ثابت اجرا نمود.که دو نمونه آخر
بیشتر در مکانهایی که امکان حرکت درب ها بر روی دیوار امکان پذیر باشد
قابل ارائه می باشند.با این سیستم میتوان ورودی هایی تا عرض دو متر و
ارتفاع 2.5متر بازشوی مفید ایجاد نمود. در این دربهادر بیشتر مواقع از شیشه
های 10 میلیمتری سکوریت شده استفاده می گردد ولی در صورت نیاز امکان به
کارگیری از شیشه های دوجداره تا 20 میلیمتر نیز امکانپذیر می باشد.همچنین
کاربران می توانند نسبت به نیاز خود درب را در وضعیت های اتوماتیک، دائم
باز، دائم بسته، حالت زمستانی یا نیمه باز ،ورود ممنوع و یا خروج ممنوع
تنظیم کنند.وهمچنین با نصب سیستم های کنترل تردد و یا ریموت کنترل و همچنین
برنامه های زمانبندی در بعضی از اپراتورها کاربران را قادر به کنترل وردها
و خروج ها می سازد. وجود سیستم سنسورهای ایمنی خطی بین درب ها و کنترلرهای
هوشمند با قابلیت ضد برخورد امنیت عابرین را در برابر برخورد احتمالی با
دربها را تامین می کنند.
درب اتوماتیک تلسکوپی
این
نوع درب ها بیشتر در ورودی هایی که نیاز به بازشوی بیشتری می باشد مانند
مراکز تجاری و بعضی از اماکن عمومی که در آن واحد نفرات زیادی عبور می
کنند، پیشنهاد می گردد.مکانیزم این درب ها مانند دربهای کشویی به صورت خطی
می باشد با این تفاوت که در این دربها چهار لنگه متحرک به صورت تلسکوپی عمل
باز شدن را انجام می دهند و این باعث افزایش 30 درصدی بازشو نسبت به
مدلهای کشوی دو لنگه می گردد.توسط این سیستم میتوان ورودیهایی تا عرض 3.5
متر و ارتفاع 2.5 متر ایجاد نمود این دربها به صورت یک طرفه نیز قابل اجرا
می باشند.در این دربها استفاده از شیشه های 10 میلیمتر و 20 میلیمتر
امکانپذیر می باشد. انتخاب وضعیت های اتوماتیک،دائم باز،دائم بسته،حالت
زمستانی یا نیمه باز ،ورود ممنوع و یا خروج ممنوع وهمچنین با نصب سیستم های
کنترل تردد و یا ریموت کنترل و همچنین برنامه های زمانبندی در بعضی از
اپراتورها برای کاربران امکانپذیر می باشد و انهارا را قادر به کنترل وردها
و خروج ها می سازد. وجود سیستم سنسورهای ایمنی خطی بین درب ها و کنترلرهای
هوشمند با قابلیت ضد برخورد امنیت عابرین را در برابر برخورد احتمالی با
دربها را تامین می کنند.
درب اتوماتیک زاویه دار
این
نوع درب برای فروشگاه ها و اماکنی که بازشوی آنها در یکی از اضلاع آن باشد
و یا در ورودی های معمولی برای داشتن تنوع در فرم ورودی و زیبایی خاص در
معماری بنا ، طراحی گردیده است.حرکت این درب ها نیز به صورت خطی می باشد
ولی با این تفاوت که لنگه دربها باهم یک زاویه ای را تشکیل میدهند که این
زاویه میتواند از 90 درجه الی 175 درجه متغیر باشد.برای جلوگیری از برخورد
درب ها با عابرین به علت زاویه دار بودن دربها امکان نصب سنسورهای ایمنی
خطی وجود ندارد و از سنسورهای مایکروویو خاص استفاده میگرد که هم عمل تشخیص
حرکت افراد را به عهده دارند و هم مانع برخورد دربها با افراد
میگردند.مدار کنترل این درب ها نیز مانند مدل های پیشین کاملاً توسط کاربر و
نصاب قابل برنامه ریزی و کنترل می باشد و همچنین امکان نصب تسط شیشه های
10 میلی متر و دوجداره امکان پذیر می باشد.
درب اتوماتیک منحنی
درب
های اتوماتیک منحنی با طراحی زیبا و منحصر به فرد یکی از زیباترین نوع
دربهای اتوماتیک شیشه ای میباشد که با توجه به طراحی و معماری فضا به شکل
نیم دایره ، دایره کامل و یا قوسی از یک دایره و کاملا سفارشی ساخته و اجرا
میگردد. استفاده از این دربها در مکانهایی که در معماری آنها از ترکیبات
منحنی استفاده شده است زیبایی و هارمونی دو چندانی را ایجان میکند. همچنین
با نصب این دربها به صورت دایره کامل باعث ایجاد یک فضای استوانه ای میگردد
که این فضا تبادل هوای داخل و بیرون را به حداقل رسانده و اثر قابل توجهی
در جلوگیری از اتلاف انرژی و نفوذ گردو خاک و دیگر عوامل طبیعی به داخل
ساختمان و همچنین عدم تداخل نفرات در هنگام ورود و خروج می گردد.
درب اتوماتیک لولایی
دربهای
اتوماتیک بیشتر در مکانهایی به کار گرفته میشوند که به علت محدودیت در عرض
امکان نصب دیگر دربهای اتوماتیک وجود نداشته باشد. اپراتور این دربها طوری
طراحی گردیده که نیازی به تعویض درب نبوده و تقریبا قابل نصب بر روی هر
نوع درب لولایی میباشند و توانایی باز و بسته کردن دربها را به داخل و خارج
را دارند. همچنین میتوان از این سیستم به صورت یک لنگه و یا دو لنگه به
کار گرفت. استفاده از این دربها در مکانهای پر تردد پیشنهاد نمیگردد ولی
برای محدود کردن تردد در مکانهای خاص مانند اتاق مدیریت، اتاق سرور ، اتاق
عمل طلا فروشیها و غیره و ترکیب آنها با سیستم های کنترل تردد سیستم کنترلی
مناسبی را بوجود می آورند.
درب اتوماتیک خروج اضطراری
این
نوع درب ها در مکانهایی پیشنهاد می گردد که در مواقع خواصی نیاز است تا
عرض کامل ورودی برای ورود و یا خروج مورد استفاده قرار گیرد. فریم این درب
ها طوری طراحی گردیده که در مواقع اضطراری مانند اتش سوزی و غیره با فشار
اندکی درب ها به پهلو جمع شده و کل عرض وردی را آزاد می سازند.همچنین در
مکانها یی مانند نمایشگاه های خودرو و پارکینگ ها که عبور خودرو و نفر از
یک ورودی صورت می پذیرد ، با این نوع فریم ها نصب درب اتوماتیک برای این
فضا ها امکان پذیر میگردد. همچنین نصب این فریم ها بر روی انواع اپراتورهای
دربهای کشویی امکان پذیر می باشد.